Vorig jaar won Protomartyr uit Detroit de befaamde Verapoll voor beste concert van het jaar. De groep gaf in 2016 een prachtige bloemlezing uit de tot dan toe verschenen platen, met een bij momenten griezelig hoge muzikale intensiteit. Eind september dit jaar verscheen de vierde plaat van Protomartyr, Relatives In Descent. Het is de eerste plaat op een groter label, maar de band doet niet aan crowd-pleasing of andere knievallen voor een groter publiek.
Om literaire teksten over existentiële onderwerpen als vergankelijkheid en de beperkingen van de menselijke geest zat zanger Joe Casey op eerdere platen als de uitstekende voorganger The Agent Intellect al niet verlegen. Op Relatives In Descent trekt de band deze lijn gewoon door, maar wel met een belangrijk verschil: Protomartyr zoekt de duistere rafelranden van de postpunk op en klinkt op die manier grimmiger en avontuurlijker dan ooit.
Het brengt de band opnieuw naar Vera. En dat het nog beter kan, bewijst Protomartyr met een fel en onontkoombaar optreden. Vanaf de eerste donkere tonen van ‘My Children’ staat het geluid prima afgesteld. De lichtshow geeft een duidelijke meerwaarde aan het optreden: met name het enigszins gedempte rode licht geeft grimmige extra’s aan het concert.
Voor Casey is een krukje onder zijn microfoon neergezet, waarop zijn inmiddels vertrouwde biertjes staan. Hij trekt er een aantal open en declameert zijn raadselachtige teksten ongemeen fel en intens, waarbij hij zich nét niet overschreeuwt. Zoals in ‘Male Plague’, dat op de nieuwe plaat al een van de meest uptempo nummers is, maar vandaag in de vijfde versnelling gespeeld wordt. Het leidt tot een fraai hoogtepunt van het concert.
Het vele optreden heeft geleid tot een nog hechter spelend collectief. Gitarist Greg Ahee heeft zijn arsenaal aan ideeën uitgebreid, wat regelmatig leidt tot extra venijnige toevoegingen aan het toch al uitstekende songmateriaal. Bassist Scott Davidson blinkt uit in gortdroge ritmes, met als meest exemplarische voorbeeld het onderhuidse ‘Here Is The Thing’. Drummer Alex Leonard maakt de muzikale balans compleet met gevarieerd en straf spel, zoals in het machinale en extra dreigend uitgevoerde ‘Up The Tower’.
In bijna vijf kwartier houdt Protomartyr de aandacht op dwingende wijze vast met stuwende maar tevens onderhuidse klanken, waarbij ook het oude materiaal stevig overeind blijft staan op het podium. ‘Feral Cats’ van debuutplaat No Passion All Technique groeit met vindingrijke drumritmes, fraai verweven gitaarlijnen en wanhoopszang eveneens uit tot hoogtepunt. Het hoge niveau van de songuitvoeringen, de bijbehorende intensiteit en het vrijwel afwezig blijven van contact met het publiek zorgen ervoor dat het optreden voor het gevoel voorbij gevlogen is. Maar niet voordat Protomartyr nog een onverwachte extra toegift speelt met een melodieus ‘Dope Cloud’. Een zinderend optreden komt hiermee ten einde. Een concert dat wederom hoge ogen gaat gooien in de Verapoll.
Beeld: Peer (huisfotograaf Vera)